Schulden

Een schuld is een vordering van een persoon op een schuldeiser. Een schuld ontstaat vaak doordat de betaling van een dienst of product bij levering niet direct wordt voldaan. Helaas maken veel mensen schulden.

Hoe ontstaan schulden?

Mensen kopen een product of dienst terwijl ze eigenlijk het geld er (nog) niet voor hebben. Als je eenmaal begint met deze gewoonte ga je stap voor stap verder en kom je steeds dieper in de schulden te zitten. Blijkbaar beseffen mensen niet meer dat ze het bedrag een keer moeten terugbetalen. In de tussentijd betalen ze ook nog eens een hoge rente over hun uitstaande schuldbedragen. Deze vorm van schuld noemen we consumptief krediet en het betreft vaak een persoonlijke lening of doorlopend krediet bij een bank. Deze vorm van schuld ontstaat ook heel vaak als mensen op “afbetaling” kopen bij grote webwinkels.

Je raakt niet zomaar in de schulden, je bent erin gekomen omdat je niet de juiste overtuiging hebt. Ons onderbewustzijn wil pijn vermijden en plezier beleven. Iemand wil op een gegeven moment pijn vermijden als blijkt dat hij een product niet kan aanschaffen. We beleven er juist plezier aan om het product wel te hebben, dus kopen we het. Onze hersenen reageren meestal acuut op dergelijke situaties en zal proberen de pijn te vermijden. Dat we door deze koop op lange termijn in de problemen komen is voor onze hersenen op dat moment niet van belang.

Je hebt schulden en schulden

Er zijn nog andere vormen van schulden in de persoonlijke sfeer; studieschuld en hypotheek. Een studieschuld betreft in feite een investering, want je hebt het geld gebruikt om een goede opleiding te volgen die je moet helpen om een betere “persoonlijke productie” te krijgen. Echter, ook een studieschuld zul je een keer moeten terugbetalen.
Een hypotheek is een schuld die je aangaat om een huis te kopen. Weinig mensen hebben direct het aankoopbedrag voor een huis beschikbaar, dus zullen ze een lening moeten aangaan om een huis te kunnen kopen. Het voordeel hier is dat de waarde van het huis tegenover de schuld staat, in principe zou je snel van je schuld kunnen afkomen door het huis weer te verkopen.

Ga absoluut niet je hypotheek verhogen of belenen om met het geleende geld in aandelen te beleggen. Ten eerste betaal je rente over het geleende geld en dat moet je beleggingsrendement aftrekken. Ten tweede zul je dit geleende geld ook nog een keer moeten afbetalen. De regel is; ga niet met geleend geld beleggen. Je hypotheek is een lening voor je huis, nergens anders voor.

Consumptief krediet

Consumptieve kredieten blijken in de praktijk voor veel ellende te zorgen. Mensen raken steeds verder in de schulden en op een gegeven moment worden de af te betalen rentes in absolute bedragen zo groot dat ze zelfs die niet meer kunnen betalen. Veel mensen denken dat je bepaalde zaken “nodig” hebt om te kunnen leven. Berucht is de woninginrichting, waarbij mensen denken alles nieuw “nodig” te hebben als ze in een huis trekken. Mensen maken de fout door te denken dat wat ze willen, ze dit ook meteen nodig hebben.

Verstandig producten aanschaffen

Veel mensen kopen producten omdat ze het willen hebben of denken dat ze het nodig hebben. Bekend zijn alle keukenmachines die we werkeloos in kasten hebben staan. Bij elke aankoop (zeker bij elk product boven de 100 euro) moet je je afvragen; heb ik het werkelijk nodig, of is het een bevlieging of een impulsaankoop? Bedenk dat je die 100 euro of meer, straks misschien goed kunt gebruiken voor een echt noodzakelijke maar minder sexy aankoop.
Ik gebruik de volgende aankoop tactiek. Ik kijk bij het aankopen van een product welk probleem het oplost (vind ik geen probleem dan is er ook geen oplossing nodig ;-). Vervolgens kijk ik gedurende enkele maanden of ik dat product meerdere keren kon inzetten of gebruiken. Indien ik het product in die periode had kunnen inzetten dan weet ik dat ik het product in de toekomst waarschijnlijk ook nodig ga hebben. In zo’n situatie is het verstandig om het product aan te kopen omdat het voorziet in een oplossing en in de toekomst ook echt gebruikt zal worden.

Waarom is een schuld niet slim?

Waarom zijn schulden, en dan met name de consumptieve kredieten een slechte zaak? Een bedrag dat je leent bij een bank of bij een andere organisatie dien je terug te betalen. Het is voor de andere partij de hoofdsom waarmee hij geld wil verdienen, dus die hoofdsom wil hij graag terug hebben. Als vergoeding voor het geleende geld wil die partij graag rente over het uitstaande bedrag hebben. Op deze manier creëert deze partij een extra inkomen voor zichzelf; en jij bent als schuldenaar diegene die het inkomen van deze partij aan het betalen is! Daarom is een schuld niet erg slim …

Als we financiële vrijheid willen bereiken op lange termijn dan moeten we niet op korte termijn allerlei kredieten aangaan, dat is tegenstrijdig aan elkaar en dit werkt demotiverend.

Waarom kunnen we beter geen schulden hebben?

• Ten eerste kun je geld maar één keer uitgeven. Als we merken dat ons vermogen minder dan nul Euro is gaan we ons afvragen; waarom werk ik eigenlijk?
• Ten tweede geven we de beloning voor toekomstige werkzaamheden nu al uit en dat is niet goed voor onze motivatie.
• Ten derde weten we dat schulden niet goed zijn en toch gaan we ze aan, dit verlaagt ons zelfbewustzijn en daarmee onze motivatie.
• Ten vierde vernietigen we onze strategie voor de lange termijn waarbij wij werken aan een toekomst die beter is. Wie allemaal privé schulden heeft kan geen lange termijn strategie opzetten vanwege tijd- en motivatiegebrek.
• Ten vijfde verwacht iemand de schulden in de toekomst terug te kunnen betalen door toekomstige inkomsten. Maar zijn die inkomsten stabiel? Wat als je je baan verliest, hoe ga je dan de rente en de hoofdsom betalen?

Creditcard schuld

Indien je nu een creditkaart hebt berg deze dan op en gebruik hem niet meer, zorg dat jouw creditcardschuld niet verder meer kan oplopen! Creditcards noem ik “plastic rovertjes”, ze roven elke periode meer dan 10% aan boeterente op de uitstaande schuld! Ga deze creditcardschuld zo snel mogeijk afbetalen. Zodra jij jouw schuld hebt afgebouwd bij de creditcard maatschappij, pak je een schaar en knip je je creditcard in tweeën. Een creditcard is funest voor de gemiddelde persoon en creëert alleen maar financiële sukkels. Pas als je 100.000 euro of meer hebt gespaard kun je er over nadenken om een creditcard aan te schaffen. Tegen die tijd weet je inmiddels wat de consequenties zijn van het onjuiste gebruik van een creditcard.
Zorg in principe dat je overal bij een betaling een debitcard gebruikt, dat is heel wat verstandiger en op de lange duur goedkoper. In heel Euroland kun je gratis betalen of geld pinnen met een bankpas van een van de grotere banken.

Hoe voorkomen we schulden?

Om schulden te voorkomen moeten we de pijn en het plezier bij de aankoop anders definiëren. Hierbij moeten we onze overtuiging aanpassen. We handelen doorgaans namelijk niet op basis van logica maar op basis van onze overtuigingen. Wanneer we onze overtuiging aanpassen veranderen we onze financiële positie. Je moet je dus afvragen welke overtuigingen je hebben geleid tot het aangaan van schulden. Bij genoemde impulsaankopen moet je dus zorgen dat je overtuiging is dat als je nu iets koopt je schade en pijn oploopt omdat jouw lange termijn strategie schade oploopt. Je moet je afvragen welke schade je ondervind als je schulden aangaat.

Afbouwen van schulden

Tijdens het bepalen van je huidige financiële status heb je, als het goed is, ook al je schulden in kaart gebracht. De beste manier is om deze schulden af te lossen. Dit zal niet altijd even makkelijk zijn en enige tijd kosten. Als je schulden hebt, heb je als persoon niet gefaald. Vernietig jezelf financieel niet door zelfkritiek. Ok, je hebt het financieel misschien niet handig aangepakt, maar deze fout kun je nu herstellen. Geef niemand de schuld van je schulden maar neem het heft in eigen hand en ga je schulden aflossen.

Hoe gaan we alle schulden nu afbetalen?
Als we ons nu ineens helemaal gaan richten op het afbetalen van schulden dan werkt dat niet erg motiverend. Waarom niet? Omdat wanneer je alle schulden hebt afgelost je bij nul bent! Je hebt dan weliswaar geen schulden meer maar je kunt ook niets positiefs (letterlijk) tonen. Deze vorm van aanpak van schulden hou je waarschijnlijk even vol maar het risico dat je met afbetalen stopt is heel erg groot.
Beter is het om zowel met afbetalen als met sparen te beginnen. Deel elk bedrag dat je maandelijks kunt missen door tweeën en gebruik één deel om je schuld af te lossen en het andere deel om te sparen en vermogen op te bouwen. Elke keer als je dan weer een bedrag hebt afbetaald besef je ook dat een gelijk bedrag in je vermogen wordt gestopt en dit werkt enorm motiverend. Is het niet fantastisch om naast je afbetalingen ook te werken aan je doel om 25.000 euro te sparen? Je hoeft nu niet eerst naar nul terug en dan pas beginnen aan sparen, je kunt gelijk beginnen aan vermogensopbouw!

Van het geld dat je per maand overhoud besteed je 50% aan het aflossen van schulden en 50% aan het opbouwen van een vermogen.

Weliswaar lijkt het afbetalen op deze manier twee keer zo langzaam te gaan (je gebruikt immers maar de helft van het geld om af te betalen) maar het verkleint het risico op stoppen met afbetalen enorm. Je creëert op deze manier ook direct een financiële buffer die je kunt inzetten bij financiële tegenslag en je hoeft niet weer een lening aan te gaan om deze tegenslag te kunnen financieren.

Een extra stap die je kunt zetten is nakijken waarop je kunt bezuinigen en dit geld gebruiken voor extra afbetalingen en spaargeld. Probeer ook de discipline te ontwikkelen om van zo weinig mogelijk geld te leven. Dat is een hele uitdaging maar ook erg leuk om te ervaren dat je van weinig geld ook rond kunt komen. Op deze wijze houd je meer geld over om af te betalen.

We zullen hieronder bij een aantal schulden aangeven hoe we ermee om moeten gaan. Logisch gezien zouden we moeten beginnen met de schuld waarover de hoogste rente wordt geheven, die schuld is namelijk “het duurst”. Toch is het psychologisch handiger om de kleinste schuld eerst aan te pakken en deze eerst geheel af te lossen. Hier zitten namelijk twee voordelen aan; je ziet dat je in staat bent om een van je schulden daadwerkelijk af te lossen en je hebt op deze manier jezelf de discipline aangeleerd om regelmatig bedragen af te lossen waardoor je een impuls hebt gekregen die je moet vasthouden om aan je grotere schuld te beginnen.

Afbetalingen bij winkels

Indien je nog afbetalingen hebt openstaan bij winkels zorg er dan voor dat je deze zo snel mogelijk eerst aflost. Meestal zijn dit nog te overziene bedragen, maar ze geven een enorme onrust door de betalingsherinneringen die je regelmatig ontvangt. Deze onrust is absoluut niet goed voor je zelfbewustzijn en hindert je bij het volgen van je strategie.

Ga ook niet op afbetaling kopen bij online shops daarmee ga je je alleen maar weer in de schulden steken. Koop pas iets als je ook het geld ervoor hebt!

Overtuigingen bij schulden

De beste omgang met schulden is om deze af te lossen. Dit aflossen gaat natuurlijk niet zo snel en je zult enige tijd met schulden moeten leven. Bij schulden kun je je ook afvragen wat je overtuigingen nu werkelijk zijn. En ook bij schulden kun je je overtuigingen aanpassen zodat je een andere kijk op schulden krijgt en ze ook niet meer aangaat. Zie voor het aanpassen van je overtuigingen de pagina Overtuigingen.

Lees verder op: Financiële buffer opbouwen